دیابت حاملگی
تعریف:عدم تحمل کربوهیدرات با شدت های مختلف که شروع یا اولین تشخیص آن در دوران بارداری است. *دیابت حاملگی یک مشکل شایع در دوران بارداری می باشد و حداقل ۱۵ %از باردارهاشاهد دیابت بارداری می باشند و این اختالل در گروه های زیر به طور چشمگیر افزایش پیدا می کند: ۱.سابقه خانوادگی دیابت نوع II 2.باالرفتن سن مادر 3.چاقی و باالخره نژاد های غیر سفید پوست یعنی سیاه پوستان *در بیش از ۹۰ %افراد مبتال به دیابت حاملگی تحمل گلوکز،پس از زایمان به حالت نرمال بر می گردد اما آنچه که مهم است این است که این افراد در پیگیری های دراز مدت،در حداقل ۵۰-2۰ %موارد ابتال به )DM overt)دیابت می گردند. *عوارض دیابت حاملگی یا دیابتovertدر بارداری: ۱.زایمان زودرس 2.افزایش خطر عفونت 3.پلی هیدر آمنیوس)افزایش مایع دورجنین( 4.اختالالت فشار خون ۵.پیشرفت رتینوپاتی و نفروپاتی دیابتی) مشکالت چشمی ( *عوارض جنین دیابت حاملگی ۱)مهم ترین عوارض جنینی دیابت حاملگی،افزایش مرگ و میر حول و حوش زایمان می باشد به علت: ۱.نارسایی جفت ثانویه به تغییرات عروقی جفت 2.افزایش بروز آنومالی های دستگاه عصبی مرکزی،دستگاه قلبی عروقی،گوارش،تناسلی ادراری و اسکلتی 2)اختالل رشد جنین به صورت ماکروزومی )نوزادباالی 4کیلودر موقع تولد(یاIUGR(تاخیررشدداخل رحمی( : ماکروزومی سطح باالی گلوکز خون مادر باعث افزایش و دسترسی جنین به گلوکز و درنتیجه افزایش انسولین خون در جنین می شود. IUGR درگیری عروق جفتی کاهش خون رسانی به جنین و مشاهده جنین های کوچک سایز کوچکتر جنین برای سن حاملگی(SGA(در مادران دیابتی)به خصوص دیابت نوع I)شایع می باشد. *از نوزدان مادران دیابتی احتمال افت قند خون نوزاد پس از تولد وجود دارد که علت آن باال بودن قند مادر در دوران حاملگی و در معرض قرار گرفتن جنین با این قند باال و در نتیجه لوزالمعده جنین دچار تاثیر می گردد و سطح انسولین جنین افزایش پیدا می کند اما بعد از تولد که ارتباط جنین با عروق مادر قطع می شود جنین از این منع غنی قندی محروم می شود و این موضوع در حالی است که سطح انسولین بدن جنین بسیار باال است در نتیجه باعث کاهش قند خون و افزایش خطر بروز تشنج در این افراد هستیم. *در شرایط ایده آل،برای زنان مبتال به دیابت نوع I یا II باید مراقبت پیش از بارداری با کنترل قند خون مادر انجام می گیرد. *درمان دیابت: ۱.رژیم غذایی میزان کالری مورد نیاز مادر دیابتی بر اساس میزان)نمایه توده بدنی (BMI قبل از بارداری تعیین می شود. 2.ورزش تمام خانم های بارداری که منع پزشکی ندارند،بدون هیچ گونه نگرانی می توانند از پیاده روی استفاده کنند/در دوران حاملگی نباید یک برنامه ورزشی جدید شروع شود اما با این حال،مادرانی که سابقه ورزش منظم دارند،می توانند به برنامه ورزشی خود ادامه بدهند . 3.درمان دارویی *در مادران مبتال به دیابت حاملگی روزانه بایستی 4 نوبت قند بیمار توسط گلوکومتر)دستگاه اندازه گیری قندخون( کنترل شود))یک نوبت ناشتا و سه نوبت پس از غذا(( *با توجه به اینکه حاملگی هایی که همراه دیابت هستند،با میزان خطر بیشتری برای جنین همراه می باشند،لذا بررسی جنین مادر دیابتی باید با دقت بیشتری انجام شود به این صورت که: ۱.انجام سونوگرافی ۱.در سه ماهه دوم بارداری )۱۸-2۶)هفته برای تشخیص ناهنجاریهای جنین.در ضمن برای تشخیص ناهنجاریهای قلبی احتمالی هم انجام اکوکاردیوگرافی الزم است. 2.در سه ماهه ی دوم و سوم بارداری سونوگرافی بایستی هر ۶-4 هفته به منظور افزایش رشد جنین و اندازه گیری میزان مایع آمنیون تکرار شود. 3.انجامNST(نوار قلب جنین( جهت ارزیابی وضعیت جنین از هفته 32-34 حاملگی به صورت هفتگی 4.شمارش حرکات جنین،توسط مادر از 2۸ هفتگی به صورت روزانه *انتخاب زمان زایمان در مادران دیابتی،بستگی به وضعیت کنترل قند مادر دارد: ۱.در زنان با کنترل فعالیت قند خون و ارزیابی منظم وضعیت جنین،می توانیم تا هنگام زایمان با شروع خود به خودی زایمان صبر کنیم. 2.اما در موارد پر خطر مثل کنترل نامطلوب قند،بروزIUGR(تاخیر رشد داخل رحمی(.ماکروزومی)جنین درشت(و افزایش میزان مایع آمنیون و با تشدید فشار خون،ابتدا باید بلوغ ریه های جنین سنجیده شود و پس از اطمینان از بلوغ ریه های جنین،زایمان انجام شود. *انتخاب روش زایمان در دیابت حامگی،بستگی به وزن جنین در شرایط مادر دارد. *به همه ی مادران دیابتی توصیه می کنیم که حتما شیر دهی به نوزاد خود را داشته باشند. *روش تشخیص دیابت حاملگی: FBS و OGTT غیر طبیعی)هفته2۸-24:) FBS مساوی یا بیشتر از ۹2 یا OGTT ساعت اول مساوی یا بیشتر از ۱۸۰ یا OGTT ساعت دوم مساوی یا بیشتر از ۱۵3 و آزمون تحمل یک ساعت و دو ساعت پس از مصرف ۷۵ گرم گلوکز خورکی( گردآورندگان :اعظم جاوری کارشناس سالمت مادران شهرستان –مهسابگی مامامراقب پایگاه ترک آباد
